Businessmodelcanvas

Wanneer gebruik je het businessmodelcanvas?

Het businessmodel beschrijft de essentie van je organisatie. Gebruik de tool bijvoorbeeld om:

• Je huidige businessmodel te beschrijven en te bepalen waar je kracht ligt of waar je juist kwetsbaar bent. Of bedenk op welke punten je je businessmodel kunt vernieuwen.
• Je toekomstige businessmodel te beschrijven. Brainstorm over mogelijke innovaties. En maak je beeld van de toekomst concreet in het businessmodel. Je kunt het model ook gebruiken om meerdere varianten uit te werken.

Het model: businessmodelcanvas

9 bouwstenen die de kern van je organisatie beschrijven

Onderstaande video is een introductie van het businessmodelcanvas.

1. Klantsegmenten

Je bedrijf creëert toegevoegde waarde. Maar voor wie? Beschrijf de belangrijkste klanten en groepen personen of organisaties aan wie je je producten en diensten levert. Denk ook aan de klant van de klant om de behoeften van je klant te bepalen.

De klant is de persoon of de organisatie die de rekening betaalt, hij zorgt voor inkomstenstromen. De klant is ook degene die de keuze maakt voor jouw producten en diensten. Vaak zijn betaler en beslisser dezelfde, maar niet altijd.

Klantsegmenten kunnen van elkaar verschillen in:

1. Hun behoeften en daarmee het aanbod dat je ze doet
2. De kanalen waarmee je ze bedient
3. De relatie die je met ze onderhoudt
4. De winstgevenheid voor je organisatie
5. De bereidheid om te betalen voor verschillende onderdelen van de waardepropositie.

2. Waardepropositie

Op welke manier creëer je toegevoegde waarde voor je klanten? Oftewel: waarom krijg je betaald? Beschrijf hoe je inspeelt op behoeften van de verschillende klantsegmenten. En beschrijf waarin jouw aanbod zich onderscheidt van je concurrenten.

Let op: bij de waardepropositie beschrijf je dus niet je producten en diensten, maar de waarde die deze hebben voor klanten. Waarde kan bijvoorbeeld zitten in:

• Uiterlijk/design
• Het merk
• Lagere prijs
• Gemak
• Klanten helpen om kosten te besparen
• Toegang tot producten bieden die voorheen onbereikbaar waren
• De mogelijkheid om het product of dienst zelf samen te stellen of aan te passen

Maak de toegevoegde waarde zo specifiek mogelijk.. Als ‘kwaliteit’ belangrijk is, geef dan aan waar die kwaliteit precies in zit en hoe deze zich onderscheid van de concurrentie.

3. Kanalen

Via welke kanalen lever je je producten en diensten aan de verschillende klantsegmenten? Beschrijf hoe je product wordt gedistribueerd. En waar klanten jouw aanbod kunnen kopen. Maak onderscheid tussen de klantsegmenten als de kanalen verschillend zijn.

De kanalen gaan verder dan alleen distributie. De andere rollen (kunnen) zijn:

1. Communicatie over je producten en diensten
2. Klanten faciliteren om je producten te evalueren (bekijken, voelen, testen, etc.) voor aankoop
3. Klanten de mogelijkheid geven je product of dienst aan te schaffen
4. Service verlenen tijdens en na aankoop

4. Klantrelaties

Hoe onderhoud je contact met je klanten? Bedenk wat de verwachtingen van de klant zijn in het contact met je bedrijf. Beschrijf hoe je de relatie met de klant (en de klant van de klant) onderhoudt en versterkt.

De relatie kun je direct met een klant onderhouden, bijvoorbeeld via telefoon of e-mail. Maar kan ook geautomatiseerd zijn, bijvoorbeeld aanbevelingen via de website. Of klanten helpen elkaar in een community.

5. Inkomstenstromen

Hoe genereer je omzet met het aanbieden van je producten en diensten? Verschilt dat per klantsegment? Betalen ze ineens, vooraf of achteraf? Of sluiten ze een abonnement af?

Enkele mogelijke inkomstenstromen zijn:

• Verkoop van producten
• Betalen afhankelijk van het gebruik van een product
• Abonnement
• Huren of leasen van het product (dat geen eigendom is van de klant)
• Licenties
• Advertenties

6. Mensen en middelen

Wat zijn de belangrijkste competenties van de mensen in je bedrijf? Waar zijn jullie met z’n allen heel erg goed in? En welke middelen (machines, grondstoffen, gebouwen, etc.) heb je nodig om je producten en diensten te ontwikkelen en klanten te bedienen?

Middelen kunnen fysiek zijn (zoals gebouwen en machines), maar ook een merk, octrooien en databases zijn middelen.

7. Kernactiviteiten

Wat zijn de belangrijkste activiteiten van je bedrijf om je producten en diensten te ontwikkelen en klanten te bedienen?

Enkele voorbeelden zijn:

• Productie van producten
• Bouwen van een merk
• Problemen oplossen
• Relatie met de klant onderhouden

8. Strategische partners

Welke partners zijn essentieel om je producten en diensten te ontwikkelen en klanten te bedienen? Met wie werk je samen? Wie zijn je belangrijkste leveranciers?

De belangrijkste redenen om met partners in zee te gaan zijn:

• Het resulteert in kostenbesparingen, omdat een partner activiteiten op grotere schaal uitvoert
• Risicospreiding: je deelt het risico met je partners, bijvoorbeeld bij de ontwikkeling van een nieuw product
• Het inkopen van specifieke activiteiten of competenties die je zelf niet in huis hebt

9. Kostenstructuur

Welke kosten maak je om je producten en diensten te ontwikkelen en je klanten te bedienen? Wijs de kosten waar mogelijk toe aan specifieke klantsegmenten.

Het verlagen van de kosten is altijd een goed streven. Maar de intensiteit waarmee je dit nastreeft verschilt. Businessmodellen kunnen kostengedreven of waardegedreven zijn.

• Kostengedreven: het verlagen van de kosten is van levensbelang, omdat de waardepropositie is gebouwd op een lage prijs
• Waardegedreven: hier is het verhogen van de waarde van levensbelang, hier mogen hogere kosten tegenover staan.

Verder lezen

Lees meer over het businessmodelcanvas in dit praktische en rijk geillustreerde boek.

Business Model Generatie, Alexander Osterwalder, Yves Pigneur, Patrick van der Pijl